José Agustí Goytisolo: http://pagines.uab.cat/ |
“Tu destino está en los demás
tu futuro es tu propia vida
tu dignidad es la de todos”
Fragmento de Palabras
para Julia
Con este pequeno
fragmento dun dos poemas máis importantes do autor José Agustín Goytisolo queremos
comezar a nosa entrada.
José Agustín
Goytisolo (1928-1999) foi un escritor barcelonés, que comezou estudando dereito
en Barcelona e acabou en Madrid. Pertenceu a unha familia burguesa da que
saíron varios irmáns escritores e destacou o seu papel na xeración dos 50, que
defendía o compromiso moral ou político e unha renovada atención á linguaxe e á
poesía.
As súas
obras caracterízanse polo rexeitamento estético e unha gran carga
autobiográfica: puxo o nome de súa nai, a unha das súas obras célebres, Poemas para Julia.Goytisolo contempla o
mundo que o rodea desde unha perspectiva extremadamente crítica, con certos tons
de humor.
A súa morte deu lugar a varias versións, xa
que caeu desde a ventá do seu apartamento, e algúns pensan que foi un suicidio
en cambio a familia considerouno un accidente.
Este autor, publicou moitas obras poéticas, entre as que
queremos destacar, o seu primeiro libro El
Retorno (1955) no que fala de súa nai e da gran perda que esta supuxo na
súa vida, Final de un adiós (1984) no
que pretendía pechar ese triste capítulo, e tamén Elegias a Julia Gay (1993) un libro conmemorativo onde recolle todos
os poemas dedicados a súa nai. A falta da súa nai está moi reflectida na súa
poética pero, tamén se reflexa na súa vida persoal; púxolle o mesmo nome a súa
filla, á que tamén dedicou un poemario, o cal estamos a traballar Palabras para Julia y otras canciones
(1980). Por isto relacionamos estes
libros anteriores co que estamos a traballar, pola gran presenza da figura
materna nas súas obras. Pero tamén queremos destacar a importancia do tema educativo, criticando a
educación individualista e competitiva, que se reflicte en poemas como La mejo rescuela, Ya me lo decía mi abuelito e Autobiografía.
Para
Goytisolo, a Guerra Civil e a época franquista en España foron os
condicionantes que adentraron a este autor no mundo da poesía.
A
continuación mostramos a obra coa que estamos a traballar para que poidades
comprender a análise desta:
EL LOBITO BUENO
(José Agustín Goytisolo)
Érase una vez
un lobito bueno
al que maltrataban
todos los corderos.
Y había también
un príncipe malo,
una bruja hermosa
y un pirata honrado.
Todas estas cosas
había una vez.
Cuando yo soñaba
un mundo al revés.
Con referencia a este poema, vemos unha clara
descripción antonómica; é dicir, todo ó que estamos acostumados se describe
como o contrario. Para Goytisolo, neste poema onde todo estaba nun mundo ó
revés, o obxectivo que pretende buscar nun lector infantil, é desenvolver neles
habilidades e competencias críticas, que sepan dar a súa opinión; formar
cidadáns críticos a través da lectura en busca dun mundo mellor.
Portada "Palabras para Julia":
|
Título: Cartas a Julia y otras canciones
ISBN: 84-7222-983-1
Editorial: Laia Barcelona
Ano de edición: 1º Edición 1980 ;
3º Edición 1982
Este é un poema que non foi creado
concretamente para o público infantil, pero que co tempo se converteu nun
imprescindible nesta etapa.
Como podemos apreciar a letra deste poema non
deixa indiferente a ninguén, é unha letra rompedora onde se cambian todos os
papeis que adoitan ter os personaxes dos contos: os malvados convértense en bos e viceversa.
Unha realidade que aínda hoxe en día se pode observar na nosa sociedade e os
nenos/as deben ter presente.
O poema de Lobito bueno foi creado como
unha sátira social. Debido a época na
que foi escrito, tempos de Franco, podemos entender o que o autor pretendía
recriminar, pero non podía facer de forma libre.
Con este poema está aludindo dun xeito secundario a rebeldía ante
o establecido, pois dende pequenos/as nos ensinan que as bruxas son malas e os
lobos feroces, pero con esta obra dáse un xiro ao
establecido e créase un novo
mundo, o mundo ao revés.
Ao
igual que moitos poemas da literatura española, este poema de Goytisolo, entre
outros, foi escollido polo cantautor Paco Ibáñez, para un dos seus temas. Este
artista musicalizou o poema Lobito Bueno,
obtendo como resultado a seguinte canción e dándoa a coñecer por toda España e
a toda unha xeración. Aquí vos deixamos un enlace para que poidades escoitala: https://www.youtube.com/watch?v=-7iN7PH6ADo
Gloria
Fuertes, poeta infantil, tamén escribiu un poema que titulou El lobito malo y el lobitobueno baseado
no poema de Goytisolo.
El lobito malo
y el lobito bueno
«Érase una vez
un lobito bueno
al que maltrataban
todos los corderos»
J. A. GOYTISOLO
«Érase una vez
un lobito bueno
al que maltrataban
todos los corderos»
J. A. GOYTISOLO
*
Y érase también
un lobito malo,
al que obedecían
todos los vasallos.
Y érase también
un lobito malo,
al que obedecían
todos los vasallos.
*
El lobito malo
les metió en la guerra,
y no quedó pueblo
ni árbol en la tierra.
El lobito malo
les metió en la guerra,
y no quedó pueblo
ni árbol en la tierra.
*
No se conocían
y se iban matando,
todo por la culpa
del lobito malo.
No se conocían
y se iban matando,
todo por la culpa
del lobito malo.
*
Y vino otra vez
un lobito bueno,
al que respetaban
los pocos corderos
-que quedaban-.
Y vino otra vez
un lobito bueno,
al que respetaban
los pocos corderos
-que quedaban-.
*
Quemaron las armas
y no hubo más guerra.
Lobos y corderos
jugando en la tierra.
Quemaron las armas
y no hubo más guerra.
Lobos y corderos
jugando en la tierra.
Outro
importante achegamento foi a creación, por parte da editorial Edebé, dunha
colección de libros, baseada tamén neste poema, a cal consta de catro libros: El lobito bueno, El príncipe malo, La bruja
bonita e El pirata honrado
FONTES CONSULTADAS:
Biblioteca de
Humanidades catalá: http://www.bib.uab.cat/
Ferrán,
J. M. (2005). Quevedo en la poesía de José Agustín Goytisolo. Universidad de
Navarra.
Díaz- Plaja, Ana. José Agustín
Goytisolo: el mundo al revés. UniversitatAutònoma de Barcelona
Losada, P. (2011,3
Junio)José Agustín Goytisolo: la poesía
de un Lobito bueno[Blog] Recuperado de: http://teresadientedeleon.blogspot.com.es/2011/06/jose-agustin-goytisolo-la-poesia-de-un.html
No hay comentarios:
Publicar un comentario